PORADY EKSPERTA - Własność podzielona
Komentarze: 0
Własność podzielona – utworzona przez glosatorów odmiana własności, przysługującej jednocześnie więcej niż jednemu podmiotowi. Funkcjonuje (choć w odmiennym zakresie) do dziś.
Sensu stricto
Instytucja historyczna (dziś podobne jest do niej użytkowanie wieczyste). Jej wzorcem była emfiteuza. Była gospodarczą podstawą ustroju feudalnego, dzieliła prawo własności według poszczególnych uprawnień. Dotyczyła wiejskich nieruchomości, które miały dwóch współwłaścicieli: zwierzchniego (dominus eminens, mającego prawo podmiotowe dominium directum) i użytkowego (dominus utilis, mającego dominium utile).
Obydwóm współwłaścicielom przysługiwała część atrybutów prawa własności (mieli tzw. własność niezupełną). Właściciel użytkowy miał prawo do korzystania z nieruchomości oraz zbierania pożytków, zaś właściciel zwierzchni do pobierania części pożytków (w praktyce oznaczało to pobieranie od właściciela użytkowego określonych świadczeń quasi-czynszowych). Do rozporządzania nieruchomością potrzebna była zgoda obydwu współwłaścicieli.
Własność podzielona sensu stricto zanikła wraz z zanikiem feudalizmu w XIX wieku i została zastąpiona przez typową dla gospodarki kapitalistycznej jednolitą własność nieruchomości.
W prawie obecnie obowiązującym
Własność może być podzielona:
Według zakresu uprawnień przysługujących poszczególnym współwłaścicielom (condominium pro indiviso) – współwłasność regulowana w prawie polskim przez art. 195–221 Kodeksu cywilnego. Charakteryzuje się tym, że każdemu ze współwłaścicieli przysługują w granicach jego udziału jednakowe prawa do rzeczy.
czasowo – sytuacja, w której pełnia prawa własności przysługuje najpierw jednemu podmiotowi, a o określonym czasie zaczyna przysługiwać innemu podmiotowi, bez potrzeby dokonywania jakichkolwiek czynności. Obecnie polskie prawo cywilne dopuszcza własność podzieloną czasowo tylko w stosunku do rzeczy ruchomych; pod rządem prawa zunifikowanego znana była również własność czasowa nieruchomości.
Dodaj komentarz